De Bossen

De Bossen

Toen de Veluwe een bevolking had gekregen, vond zij naast heide en zandverstuivingen vooral bossen. Er is wel eens beweerd, dat een eekhoorn de Veluwe va Oost naar West kon doortrekken zonder op de grond te komen. Van Amersfoort tot bij Ede strekte zich het Sylva (Bos) Renhem uit. Ook tegenwoordig liggen in de omgeving van Lunteren het Neder- en Overwoud. Het Moffetbos, ofwel Moft of Mofheggen, lag naar de zijde van Bennekom en Wageningen. Het grensde aan het Edese Bos. Ook bossen verdwenen en werden heidevelden en bouwgronden. Toen de mensen kwam had hij hout nodig voor de bouw van zijn hutten en voor brandstof. Hij nam wat hij nodig had, eeuwenlang. Maar tot behoud van het bos deed hij niets, zodat het voormalige oerwoud voortdurend in omvang verminderde. Ook het drijven van vee in de bossen, wat alle boeren deden, was voor het bos zeer schadelijk. Het vee vernielde het jonge opgroeiende hout. Van het Mofbos was na enige tijd een derde deel verdwenen. Het Gello verdween geheel.

Edese Bos

Oorspronkelijk behoren het Edese Bos toe aan dertien hoeven (eigenaren) uit de buurt Ede-Veldhuizen. Later gebouwde hoeven kregen geen rechten in het bos. Deze bleven uitsluitend voor de eerste dertien hoeven, zowel voor hout als voor het scharrelen van varkens in de eikenbossen. In de herfst werden de varkens in het bos toegelaten om vet te worden door het oppeuzelen van de eikels. Er was een jaarlijkse Bosdag waar de eigenaren bij elkaar kwamen. Het bos had een Bosrichter, een en een bosschrijver die de besluiten opschreef in het Boschboek. Op de bosdag werd het hout verdeeld, zodat het bos niet onnodig vernield kon worden. Door deze strikte afspraken werd het Edese bos behouden. Door aankoop van landerijen kwamen steeds meer aandelen van het Edese Bos in het bezit van de heer van Kernhem. Uiteindelijk waren alle aandelen in zijn handen.

De Sijsselt

Het bos de Sijsselt was van de buurt de Maanen. Het bos raakt rond 1425 in verval, maar wordt later als het in het bezit is van de heer van Kernhem, weer grotendeels hersteld.

Het Gello

Het Gello behoorde bij de buurt Doesburg. De boeren laten ook anderen toe in het bos, en het bos vervalt, kent geen goed beheer en verdwijnt uiteindelijk, verandert in heide en stuifzanden. De grond komt terug aan de buurt Doesburg. De eigenaars van het bos hadden blijkbaar alleen recht op de gebruik als timmer en brandhout.